قدیمی ترین جوراب جهان
قدیمی ترین جوراب جهان: یک کشف شگفتانگیز از مصر باستان
نخستین و قدیمی ترین جوراب های جهان از جنس پوست حیوانات بوده اند که ابتدا آن ها را جدا جدا تهیه کرده و سپس به دور قوزک پا پیچانده می شدند. در قرن هشتم میلادی، یونانیان باستان جوراب هایی از جنس پشم و موی حیونات به پا می کردند تا پاهایشان را از سرمای گزنده حفظ کنند و یا از نوارهای چرمین برای پوشاندن پاها استفاده می کردند.
تا اواخر قرن نوزدهم و پیش از کشف جوراب های مصری، قدیمی ترین جوراب ها را متعلق به یونانیان می دانستند تا این که باستان شناسان این جوراب های پشمی و بزرگ را در حفریات باستان شناسی و در نزدیکی رود نیل در مصر کشف کردند. قدیمی ترین جوراب جهان در قرن چهارم تا ششم میلادی – که قدمت آن 1500 سال پیش (سال های 250 تا 420 میلادی) که جنس آن پشم بوده و در اواخر قرن نوزدهم در مصر، نزدیکی رود نیل کشف شده و هم اکنون در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می شود.
موزه ویکتوریا و آلبرت علاوه بر این جوراب باستانی، مجموعه های متنوعی از منسوجات، لباس ها و زیورآلات تاریخی را نیز در معرض نمایش گذاشته است. این موزه برای علاقه مندان به تاریخ مد و بافندگی، یک مقصد بسیار جذاب است.
این جوراب ها با استفاده از تکنیک بافتنی خاصی ساخته شده اند که به آن “نل بافت” گفته می شود. این تکنیک شامل استفاده از یک سوزن بزرگ و نخ پشمی است که به صورت حلقه های متوالی بافته می شود. طراحی جوراب ها منحصر به فرد هستند که شامل دو بخش جداگانه برای انگشتان پا است، به طوری که بتوانند همراه با صندل پوشیده شوند. رنگ این جوراب ها قرمز روشن است و به خوبی حفظ شده اند، به طوری که هنوز هم پس از گذشت حدود 1600 سال، رنگ و ساختار خود را حفظ کرده اند.
کاربرد جوراب در دوران باستان
جوراب های باستانی نقش مهمی در حل مشکلات مختلف و بهبود راحتی و سلامت پاها داشتند. یکی از اصلی ترین مشکلاتی که این جوراب ها حل می کردند، محافظت در برابر سرما بود. در مناطق سردسیر، جوراب های پشمی و چرمی به خوبی از پاها در برابر سرما محافظت می کردند و مانع از یخ زدگی و آسیب های ناشی از سرما می شدند. این ویژگی به ویژه برای مردان کارگر و سربازان که در شرایط سخت کار می کردند، بسیار حیاتی بود.
علاوه بر این، جوراب ها جلوگیری از آسیب های محیطی را نیز فراهم می کردند. پاها در معرض خراشیدگی، بریدگی و آسیب های ناشی از زمین های ناهموار و سنگلاخی بودند و جوراب ها با ایجاد یک لایه محافظ، از این آسیب ها جلوگیری می کردند. همچنین، استفاده از مواد طبیعی مانند پشم و کتان به جذب رطوبت و جلوگیری از تعریق بیش از حد پاها کمک می کرد و مانع از بوی بد پاها میشد.
یکی دیگر از مشکلاتی که جوراب های باستانی حل می کردند، راحتی در حرکت بود. جوراب ها با ایجاد یک لایه نرم بین پا و کفش، راحتی بیشتری در حرکت و راه رفتن فراهم می کردند. این ویژگی به ویژه برای افرادی که مدت طولانی در حال حرکت بودند، بسیار مهم بود. همچنین، طراحی خاص برخی از جوراب ها، مانند جوراب های دو انگشتی مصری، امکان پوشیدن آن ها با صندل را فراهم می کرد و از پاها در برابر آسیب های ناشی از بندهای صندل محافظت می کرد.
در برخی جوامع، نوع و جنس جوراب پوشیده شده، نشانگر طبقه اجتماعی فرد بوده است. مثلاً افراد ثروتمند از جوراب های ابریشمی یا پشمی با کیفیت بالا استفاده می کردند، در حالی که افراد فقیر از جوراب های ساده تر و ارزان تری استفاده می کردند. همچنین جوراب ها در برخی فرهنگ ها به عنوان بخشی از مد و زیبایی نیز مورد استفاده قرار می گرفته اند. رنگ، طرح و تزئینات جوراب ها می توانستند نشانگر سلیقه و شخصیت فرد باشند.
این ویژگی ها نشان می دهند که جوراب ها از دوران باستان تا به امروز نقش مهمی در بهبود راحتی و سلامت پاها داشته اند و به حل مشکلات مختلفی کمک کردهاند.
جوراب در یونان باستان
جوراب در یونان باستان صرفاً یک پوشش ساده برای پاها نبود، بلکه نمادی از طبقه اجتماعی، جنسیت و حتی باورهای مذهبی نیز به شمار می آمده است. یونانیان باستان از انواع مختلف جوراب استفاده میکردند که از موی حیوانات، کتان و پوست ساخته می شدند و به نام (پیلوی Piloi) شناخته می شدند. این جوراب ها به دلیل مقاومت بالا و دوام طولانی مدت، به ویژه در میان مردان کارگر و برده ها بسیار محبوب بودند. نوع جورابی که فردی می پوشید، نشان دهنده جایگاه اجتماعی او بود. برای مثال، افراد ثروتمند از جوراب های با کیفیت تر و تزئین شده استفاده می کردند. همچنین، جوراب ها در برخی مراسم مذهبی نیز مورد استفاده قرار میگرفتند.
علاوه بر کاربردهای اجتماعی و مذهبی، جوراب در یونان باستان نقش مهمی در محافظت از پاها نیز ایفا میکرد. جوراب ها از پاها در برابر سرما، سایش و آسیب محافظت میکردند و اغلب به عنوان پوشش پای صندل ها نیز استفاده میشدند. با وجود اینکه جورابها در هنر و ادبیات یونان باستان به ندرت به صورت مستقیم به تصویر کشیده شده اند، اما از طریق توصیفات لباس ها و مد در آثار هنری و ادبی، می توان به وجود و اهمیت جوراب در زندگی روزمره یونانیان پی برد.
جوراب در روم باستان
همانند یونان باستان ، جوراب در روم باستان نمادی از طبقه اجتماعی، جنسیت و حتی باورهای مذهبی نیز به شمار می آمده است. رومیها از انواع مختلف جوراب استفاده میکردند که از نظر جنس، طراحی و کاربرد با یکدیگر متفاوت بودند. رایجترین نوع جوراب در روم باستان، (اودونس Udones) نام داشت که از پارچه های نرم تر و لطیف تر نسبت به جوراب های پشمی ساخته میشدند و معمولاً از کتان یا پشم بافته می شدند. اودونس ها برای محافظت از پاها در برابر صندل های سفت و سخت استفاده می شدند و راحتی بیشتری را برای پوشنده به ارمغان می آوردند.
جوراب های رومی باستان اگرچه از نظر ظاهری با جوراب های امروزی بسیار متفاوت بودند، اما نقش مهمی در شکل گیری مد و پوشاک در طول تاریخ داشته اند. آنها نشان می دهند که حتی ساده ترین پوشاک ها نیز میتوانند حامل معانی فرهنگی و اجتماعی عمیقی باشند. جوراب اودونس به عنوان یک نمونه اولیه از جوراب های مدرن شناخته می شود و در طراحی و تولید جوراب های امروزی تأثیرگذار بوده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر مطالعه مقاله زیر به شما پیشنهاد می گردد: تاریخچه جوراب